Zbigniew Białas – "Puder i pył"





 

I tom kronik sosnowieckich – "Korzeniec" – recenzja KLIK



"Śmiech, rozpacz, błazenada, puder i pył, sens i bezsens, znikomość istnienia…"

Przed sięgnięciem po drugi tom kronik sosnowieckich, kłębiły się w mojej głowie przeróżne myśli. Czy kontynuacja "Korzeńca" dorówna pierwszej części? Czy poznamy mordercę kafelkarza? I czy profesor Białas znowu zachwyci mnie swoim lekkim piórem? Okazało się, że straciłam jedynie czas na niesforne myśli plączące się po mojej głowie. "Puder i pył" porwał mnie bowiem w niezapomnianą podróż w przeszłość.

Zbigniew Białas to urodzony w Sosnowcu profesor nauk humanistycznych, anglista i literaturoznawca. Jest pracownikiem Uniwersytetu Śląskiego, stypendystą Fundacji Humboldta i Fulbrighta, redaktorem i współredaktorem tomów naukowych, oraz autorem esejów teoretycznoliterackich. Autor w przeszłości służył w ONZ na Bliskim Wschodzie. Jest miłośnikiem opery, wędkarstwa i krajów skandynawskich. Debiutem literackim Białasa była powieść "Korzeniec" – pierwszy tom kronik sosnowieckich. "Puder i pył" to drugi tom tego cyklu.

Akcja powieści to okres od 1 listopada 1918 r. do 7 listopada 1919 r. Redaktor tygodnika "Iskry" – Walerian Monsiorski kontynuuje przerwane podczas zawieruchy wojennej śledztwo w sprawie zamordowania Alojzego Korzeńca. Wdowa pod denacie, literatka Jadwiga próbuje zaciągnąć redaktora przed kościelny ołtarz celem zamążpójścia. Tymczasem w Sosnowcu pojawia się sławna aktorka kinematograficzna – Apolonia Chałupiec, czyli Pola Negri, a ówczesny komendant policji - hrabia Eugeniusz Dąmbski nie pozostaje obojętny na jej wdzięki. Do tego wszystkiego pozostaje popełnione kolejne morderstwo, w którym ofiarą okazuje się Emilia Pietruszka – dozorczyni kamienicy. Rodząca się nowo Polska i namiętności targane bohaterami powieści, tego właśnie możecie się spodziewać po lekturze kolejnej książki Zbigniewa Białasa.

Drugi tom kronik sosnowieckich utrzymany jest w zbliżonej konwencji do części pierwszej. Wątek morderstwa jest jedynie tłem do ukazania szerokiego spektrum ówczesnego tła społeczno-obyczajowego. "Puder i pył" nie jest kryminałem retro, podobnie jak "Korzeniec". To powieść historyczno-obyczajowa z wątkiem kryminalnym, gdzie to właśnie historia pełni główną rolę. Okres w jakim autor umiejscowił akcję drugiego tomu to koniec I wojny światowej i co za tym idzie odzyskanie niepodległości przez nasz kraj po ponad wieku niewoli. Autorowi w mistrzowski sposób udało się przedstawić ówczesne nastroje społeczne będące wynikową zawirowań historycznych. Wiarygodność obrazu naszej ojczyzny w tamtych czasach przewyższa wszelkie znane nam suche lekcje historii. To, co z pewnością wyróżnia prozę Zbigniewa Białasa to talent do wiernego odtworzenia klimatu lat, które bezpowrotnie przeminęły.

Powieść "Puder i pył" jako drugi tom zawiera wiele nawiązań do części pierwszej. Autor starał się wyjaśnić pokrótce niektóre ważne wątki czytelnikom nieobeznanym z częścią pierwszą. Uważam jednak, że przed lekturą kontynuacji "Korzeńca" należałoby zajrzeć do pierwszego tomu, by pozbyć się wszelkich niedomówień i mieć pełen obraz koncepcji fabularnej autora. Można oczywiście czytać tę powieść osobno, jednak większą wartość przedstawia w połączeniu obu tomów.

Ciekawym zabiegiem, który częściowo urozmaicił fabułę jest wprowadzenie nowej bohaterki w postaci autentycznej międzynarodowej gwiazdy kina niemego - aktorki Poli Negri. Historia jej znajomości z Eugeniuszem Dąmbskim jest niezwykle intrygująca i co ważniejsze oparta na faktach historycznych. Autor rozbudził moją ciekawość dotyczącą tej postaci i przypuszczam, że wielu czytelników po lekturze książki poczuję chęć doczytania informacji o dalszych losach tej ówczesnej gwiazdy.

Proza Zbigniewa Białasa w jego najnowszej powieści to obrazowy język i lekkie pióro. Zauważyć można również w niektórych fragmentach książki bezpośredniość autora, która polega na wprowadzeniu zabiegu zwracania się wprost do swoich czytelników. Nie każdemu taka forma przypadnie do gustu, jednak częstotliwość takich zwrotów jest na minimalnym poziomie, stąd nie utrudnia to w żadnej mierze przekazu powieści.

Zbigniew Białas zabiera czytelnika w przeszłość, w której powojenna Polska budzi się z letargu i panującego wszędzie chaosu. To niezwykła podróż, w której czas stanął w miejscu. Z pełną odpowiedzialnością mogę rzec, iż "Puder i pył" dorównuje poziomowi pierwszego tomu. Myślę też, że czytelnikom, którzy zachwycili się  "Korzeńcem", drugiego tomu polecać nie muszę. Z pewnością nie rozczarujecie się tą lekturą.

Autor podczas jednego z wywiadów zdradził, iż planuje wydać część trzecią kronik sosnowieckich. Jednakże tym razem, najpierw powstanie scenariusz do sztuki teatralnej, a dopiero później powieść. Cóż, czekam więc z niecierpliwością…

"Agresja leży w ludzkiej naturze. Od zawsze. Koniec kropka. Powiedzieć, że morderstwo jest aktem agresji, to powiedzieć, że zabijanie to bycie człowiekiem."


Zbigniew Białas


Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu MG


Recenzja bierze udział w WYZWANIU 

21 komentarzy:

  1. Zdecydowanie lepiej przeczytać najpierw pierwszy tom. Zrobiłam błąd zaczynając od części drugiej :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Znów świetna okładka! Jaki to jednak ważny element! Co do Poli Negri, rzeczywiście fascynująca postać, koniecznie o niej poczytaj! Czasem trudno oddzielić legendy o niej od prawdy, ale co to był za życiorys! co za szyk!

    OdpowiedzUsuń
  3. Najpierw muszę przeczytać "Korzeniec", a potem może sięgnę po "Puder i pył". Swoją drogą, oryginalny tytuł kryminału ;)

    OdpowiedzUsuń
  4. Książkę swojego czasu przygotowałam sobie do listy "w pierwszej kolejności". Jednak po przeczytaniu wielu recenzji,, także twojej., odłożyłam ją na bok. Czemu? Nie mam pierwszej części , a widzę , że jest to element istotny w całej tej historii. Więc najpierw KORZENIEC , potem PUDER I PYŁ.

    OdpowiedzUsuń
  5. Czytałam pierwszy tom i z chęcią sięgnę po kontynuację, jeśli będzie okazja. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  6. Hmmm... Jeżeli tom pierwszy przypadnie mi do gustu, z przyjemnością zapoznam się również z częścią drugą (czy też planowaną trzecią) :D

    OdpowiedzUsuń
  7. Książka czeka na mojej półce. Ciekawe czy mnie również się spodoba:)

    OdpowiedzUsuń
  8. Bardzo mnie zaciekawiłaś. Jak wpadnie w moje łapki, to jej nie odpuszczę.

    OdpowiedzUsuń
  9. Wolę, kiedy akcja rozgrywa się we współczesnych realiach, dlatego tym razem nie skuszę się na tę książkę.

    OdpowiedzUsuń
  10. Dość interesująca pozycja. Lubię czasami sięgnąć po książki, których akcja toczy się na początku XX wieku- poznać klimat tamtych lat, postępowanie ludzi, problemy z jakimi musieli się zmagać, opisy miast i ubiorów. Nie no chętnie sięgnę po ten tytuł, tylko najpierw muszę znaleźć pierwszą część ;)

    OdpowiedzUsuń
  11. Coraz bardziej mam ochotę na te pozycje. Dużo ciekawych rzeczy dowiedziałam się z Twojej recenzji :) Pozdrawiam:)

    OdpowiedzUsuń
  12. Ja już też mam za sobą i muszę w końcu ogarnąć recenzję!

    OdpowiedzUsuń
  13. Niby wszystko jak trzeba, i czasy, które mnie interesują, a jednak jakoś się nie mogę przekonać do tej książki.

    OdpowiedzUsuń
  14. Niestety nie interesuję się tematyką kryminałów, nawet kryminałów retro :) I nie przekona mnie również to, że jest tam wątek obyczajowy... Nie czuję się zaintrygowana tą powieścią, ale cieszę się, że Ciebie oczarowała.
    Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  15. Udało Ci się mnie zaciekawić:) Kryminał retro brzmi może być interesująco:)

    OdpowiedzUsuń
  16. Przepraszam za długą nieobecność, ale miałam problemy ze zdrowiem i przy okazji byłam odcięta od internetu:) Teraz staram się nadrobić zaległości...
    Tę książkę chętnie przeczytam, ale zgodnie z Twoją sugestią wolałabym zacząć od pierwszej części:)

    OdpowiedzUsuń
  17. takie społeczno-obyczajowe wątki nie są do końca w moim stylu razem z połączeniem tego z latami w których dzieje się książka, ale pomyślę o niej gdyby naszła mnie na nią ochota;)

    OdpowiedzUsuń
  18. Nie znam pierwszego tomu więc za tą książke się nie zabiorę w najbliższym czasie.

    OdpowiedzUsuń
  19. Robisz mi ogromną ochotę na twórczość tego autora :)

    OdpowiedzUsuń
  20. Czytam :) Także cieszę się, że Tobie książka się podobała.

    OdpowiedzUsuń

Dziękuję wszystkim za ślad, który tutaj zostawiacie :)

Copyright © 2016 Subiektywnie o książkach , Blogger